Elk bedrijf heeft doelstellingen en kernwaarden. En de rol van het leiderschap in een organisatie is het nastreven van deze doelstellingen en kernwaarden.
Of dat nu is om de beste te zijn in de branche, de meeste producten te verkopen of om de concurrentie te slim af te zijn maakt niet uit. Focus op prestaties is goed. Maar teveel focus op prestaties kan ook een valkuil zijn waardoor je precies het tegenovergestelde bereikt.
De hyperfocus op prestaties zorgde ervoor dat een miljoenenbedrijf als Atari – producent van computerspel Pac Man – hard ten onder ging terwijl de focus van Pixar Studios – bekend van Finding Nemo en Toy Story – juist leidde tot grootse successen.
Kwaliteit versus kwantiteit in organisaties
In 1973 verkocht Atari nog voor 40 miljoen dollar aan computerspellen en haalde een dikke winst. Niet lang daarna werd het gekocht door eigenaren met diepe zakken die veel in ontwikkeling investeerden. En in 1980 stond het op de top van de wereld, boekte het een recordomzet van $ 415 miljoen dollar en werd het geprezen als het snelst groeiende bedrijf in de Amerikaanse geschiedenis.
Tot 3 jaar later. Want zo hard ging het bergafwaarts met Atari…
In 1983 stond de directie van de computerspellengigant aan de rand van een grote kuil op een geheime locatie in New Mexico. Ze keken neer op een enorme stapel dozen van hun laatste spel “E.T.” Flop was een understatement. Fans waren furieus over het gebrek aan kwaliteit. En uit schaamte besloten ze honderdduizenden exemplaren letterlijk te begraven… en met de toch al dalende beurskoers begroeven ze eigenlijk ook het bedrijf…
De oorzaak? Fixatie op korte termijn resultaten. Het leiderschap binnen Atari wilde nu spellen zo snel mogelijk op de markt brengen want dat scheelde in de kosten en betekende snelle winst. Een cultuur van risicovermijding begon, er werd flink bezuinigd, investeringen in ontwikkelingen werden teruggedrongen en productkwaliteit werd opgeofferd. Kortom; de kernwaarden van het bedrijf werden overboord gegooid…
Het gevaar van het opofferen van kernwaarden
Het resultaat was een van de grootste mislukkingen in de geschiedenis van videogames. Game over!
De slordige visuals en slechte speeleigenschappen van de gameconsoleversies zorgden ervoor dat trouwe klanten wegliepen. Ingenieurs die het zat waren vertrokken in groten getale. Teamwerk werd opgeofferd en de communicatie verslechterde.
Atari verloor US 536 miljoen dollar, nam zijn toevlucht tot massale ontslagen en heeft daarna nooit de glorie van zijn glorietijd teruggevonden. En dat in een markt die sindsdien keihard is gegroeid.
Wat Atari heel erg heeft onderschat waren van de effecten van verslechterende organisatorische gezondheid: afnemend teamwerk. Het succes van Atari hing af van de creativiteit, de inzet, het vernuft en de kwaliteiten van haar medewerkers. Het samenbrengen van al die elementen maakte dat Atari uniek was en een product kon maken dat nog nooit eerder was gemaakt.
En dat teveel veranderen ten gunste van het maken van winst leidde tot verlies.
Goede samenwerking in teams is de juiste focus
Hoe anders verging het Pixar. De animatiestudio heeft een enorme lading Academy Awards, Golden Globes Grammy’s verdiend met films die vrijwel iedereen kent. Met dank aan visionair leiderschap!
Terwijl een gemiddelde Hollywood-studio zes tot twaalf films per jaar produceert, produceert Pixar er slechts één, een riskante gok, aangezien een animatiefilm ongeveer $ 180 miljoen kost om te maken.
Als er dus iets is wat Pixar enorm zou helpen – zou je denken – is zoveel mogelijk risico’s vermijden. Maar dat doen zij niet. Het nemen van de juiste risico's en het accepteren van gedurfde, innovatieve ideeën waarbij je gewoonweg niet alles kunt uitsluiten en controleren zijn essentiële kernwaarden in de hele cultuur van het bedrijf.
Zoals Catmull zegt: “Talent is zeldzaam. Het is niet de taak van het leiderschap om risico's te voorkomen, maar om het vermogen te bouwen om te herstellen als er fouten optreden.”
"We hebben ons gerealiseerd dat lagere normen slecht zijn voor je ziel," legde directeur Catmull uit. De interne cultuur van Pixar, bekend om zijn alternatieve, levensstijlgerichte gevoel, is gericht op het vermijden van "nee, maar ..." reacties op ideeën en suggesties van anderen.
“Wij willen juist een vertrouwde omgeving mogelijk maken waar mensen fouten mogen maken.” Daarom verschilt het ontwikkelproces bij Pixar fundamenteel van andere studio’s. Catmull: “Ons ontwikkelteam zoekt geen verhalen. Hun taak is om teams van mensen te creëren die goed samenwerken.”
Visionair leiderschap, goed samenwerking in teams en het naleven van kernwaarden dragen in grote mate bij aan een succesvolle organisatie.
Photo by Lorenzo Herrera on Unsplash